Afgelopen week luisterde ik naar de podcast NRC Vandaag, een dagelijkse podcast waarin je helemaal wordt bijgepraat over een recent onderwerp in het nieuws. De aflevering met de titel ‘Word jij straks behandeld door een AI-arts?’ ging over de groeiende rol van AI in de zorg.
Waarschijnlijk heb je er al eerder over gehoord: AI, oftewel Artificial Intelligence, ook wel kunstmatige intelligentie genoemd in het Nederlands. Het speelt een steeds grotere rol in onze maatschappij. ChatGPT is het bekendste, maar zeker niet het enige AI-programma dat door veel mensen en sectoren wordt gebruikt als een soort persoonlijk assistent. Stel een vraag en het programma komt vrijwel altijd met een uitgebreid antwoord. Naast verschillende sectoren zoals de onderwijssector en de ICT-sector, wordt ook in de zorgsector steeds vaker gebruik gemaakt van verschillende AI-systemen. Dat merk ik bij innovatieopdrachten van mijn collega’s.
De verwachtingen over de rol van AI in de zorg zijn hoog. AI zou in theorie, ‘alles wat dokters doen’ kunnen verbeteren. Een systeem wordt immers nooit moe of gestrest, is goedkoper en kan helpen bij het stellen van diagnoses. Bovendien kan AI worden ingezet in landen waar het tekort van artsen groot is. Volgens experts kan kunstmatige intelligentie ook in Nederland een uitkomst bieden voor de tekorten in de zorg en de toenemende zorgvraag. Zo wordt op enkele huisartsenposten AI al ingezet als chatbot. De chatbot is in staat om simpele vragen van patiënten te beantwoorden, waardoor de huisarts meer tijd heeft voor complexere vraagstukken. Daarnaast zijn er verschillende ziekenhuizen die een of meerdere AI-systemen gebruiken ter ondersteuning bij het stellen van diagnoses.
Hoewel het natuurlijk fijn is dat kunstmatige intelligentie kan helpen bij het stellen van diagnoses, roept het bij mij toch een ongemakkelijk gevoel op. Uiteindelijk gaat het immers om mensenlevens. Het roept bij mij een ethische vraag op: zou ik mijn eigen leven of die van een dierbare (deels) laten toevertrouwen aan een systeem? Maar in hoeverre doen we dit eigenlijk al zonder dat we dat misschien doorhebben?
Wie het positief bekijkt, ziet vooral een samenwerking tussen AI en de medische specialist. Ook experts en artsen denken er zo over. Zij zien AI als een onvermoeibare assistent die vooral als hulpmiddel kan worden ingezet. En gelukkig zijn er ontelbare dingen die een AI niet kan, zoals het tonen van oprechte compassie en empathie naar de patiënt wanneer het even moeilijk is.
En hoe denkt de AI hier eigenlijk zelf over? Ik heb het aan ChatGPT gevraagd en kreeg het volgende antwoord: ‘’Hoewel AI veel voordelen biedt, zijn er ook uitdagingen en ethische overwegingen. Het is belangrijk om ervoor te zorgen dat AI-systemen transparant, betrouwbaar en veilig zijn. Het is essentieel dat zorgverleners, beleidsmakers en AI-experts samenwerken om ervoor te zorgen dat AI op een verantwoorde en ethische manier wordt gebruikt om de zorgervaring te verbeteren en de gezondheidsresultaten te optimaliseren.’’
Niks op aan te merken, toch?
(Geschreven door Jeroen Bos)
De podcast aflevering is te luisteren op Spotify of via NRC Audio App: Podcast: Vandaag – NRC
Bron: AI op de arbeidsmarkt: chatbot als doktersassistent (nos.nl)